फायनान्स कंपन्यांकडून ‘लॉगिन फी’च्या नावाखाली ग्राहकांची फसवणूक: कर्ज नामंजूर झाल्यावरही पैशांचा अपहार!

पुणे – (प्रतिनिधी)५ जुलै २०२५: आर्थिक अडचणीत सापडलेल्या नागरिकांना ‘कर्ज मिळवून देतो’ असे आमिष दाखवून, त्यानंतर ‘लॉगिन फी’ किंवा ‘फाइल प्रोसेसिंग फी’ च्या नावाखाली पैसे उकळणाऱ्या फायनान्स कंपन्यांचा एक नवा गोरखधंदा उघडकीस आला आहे. धक्कादायक बाब म्हणजे, ही फी घेतल्यानंतर अनेक प्रकरणांमध्ये ग्राहकांची कर्जाची फाइल हेतुपुरस्सर नाकारली जात असून, ग्राहकांना त्यांचे भरलेले पैसे परत मिळत नाहीत, यामुळे सर्वसामान्य नागरिक आर्थिक फसवणुकीचे बळी ठरत आहेत.

गेल्या काही महिन्यांपासून पुणे, मुंबई, कोल्हापूर, सांगली, सातारा आणि आसपासच्या शहरांमध्ये अशा अनेक तक्रारी समोर येत आहेत. गरजू ग्राहकांना सोशल मीडिया, एसएमएस किंवा थेट फोन करून या कंपन्या कर्ज मिळवून देण्याचे आश्वासन देतात. सुरुवातीला सर्वकाही पारदर्शक असल्याचे भासवले जाते, परंतु जेव्हा ग्राहक कर्जासाठी अर्ज करतो, तेव्हा त्याला ‘लॉगिन फी’ किंवा ‘फाइल तपासणी शुल्क’ (File Processing Fee) म्हणून हजारो रुपये भरण्यास सांगितले जाते. ही रक्कम साधारणपणे रु. १,५०० ते रु. ५,००० पर्यंत असते.

अशी होते फसवणूक:

अनेक ग्राहकांनी दिलेल्या माहितीनुसार, ही फी भरल्यानंतर त्यांची कर्जाची फाइल ‘प्रोसेस’ केली जाते. मात्र, काही दिवसांनी त्यांना ‘तुमची क्रेडिट स्कोअर कमी आहे’, ‘तुमचे उत्पन्न अपुरे आहे’ किंवा ‘तुम्ही आवश्यक कागदपत्रे दिली नाहीत’ अशी कारणे देत कर्ज नामंजूर झाल्याचे कळवले जाते. विशेष म्हणजे, ही फी ‘नॉन-रिफंडेबल’ (परत न मिळणारी) असल्याचे आधीच सांगितले जाते, त्यामुळे एकदा पैसे भरले की ते परत मिळत नाहीत. यामुळे ग्राहक एका बाजूला कर्जाच्या प्रतीक्षेत असताना दुसऱ्या बाजूला लॉगिन फीच्या नावाखाली गमावलेल्या पैशांमुळे दुहेरी संकटात सापडतात.

एका पीडित ग्राहकाने सांगितले, “मला एका कंपनीने फोन करून त्वरित कर्ज मिळेल असे सांगितले. त्यांनी आधी ₹२,५०० लॉगिन फी भरण्यास सांगितले. मी ते भरले, पण नंतर दहा दिवसांनी माझा अर्ज नाकारला गेला. आता माझे पैसेही परत मिळत नाहीत आणि कर्जही मिळाले नाही तसेच माझा सिबिल स्कोर सुद्धा कमी झाला. महिंद्रा हौसिंग फायनान्स लिमिटेड, आदित्य बिर्ला होम फायनान्स, अडाणी कॅपिटल अशा कंपन्या आहेत.

सायबर गुन्हेगार आणि फसव्या कंपन्या:

यामागे अनेकदा बनावट फायनान्स कंपन्या आणि सायबर गुन्हेगार सक्रिय असल्याचे दिसून येत आहे. ते आकर्षक जाहिराती देऊन लोकांना जाळ्यात ओढतात. अशा घटना टाळण्यासाठी ग्राहकांनी कोणतीही फी भरण्यापूर्वी कंपनीची संपूर्ण माहिती घ्यावी, रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाने (RBI) मान्यता दिलेल्या संस्थांकडूनच कर्ज घ्यावे आणि संशयास्पद वाटल्यास पोलिसांशी संपर्क साधावा, असे आवाहन सायबर तज्ज्ञांनी केले आहे.

या प्रकरणी प्रशासनाने तातडीने लक्ष घालून अशा फसव्या कंपन्यांवर कठोर कारवाई करावी आणि सर्वसामान्य नागरिकांचे आर्थिक नुकसान थांबवावे, अशी मागणी जोर धरू लागली आहे.